Chia:ANTİK FONKSİYONEL TOHUMUN SIRRI....İspanyolların Latin Amerika'yı istilasından uzun yıllar önce, chia tohumu Aztek ve Mayaların beslenmesinde mısır ve fasulye gibi temel bir gıda olarak bulunuyordu. Chia aslında adını maya dilinde "güç" anlamına gelen kelimeden almıştır.

Birçok kanıta göre chia tohumu M.Ö 3500 yıllarında insanlar tarafından kullanılmaya başlanmıştı. Aztekler ve Mayalar chia tohumunu düzenli olarak tüketiyorlardı. Un olarak öğütme, yağ için presleme ve normal içme sularına karıştırma gibi yöntemler uyguluyorlardı. Tarihin bu anında, chia tohumu enerji ve dayanıklılığı uzun süreler boyunca koruyup artırdığı için sihirli olarak kabul edilirdi.

Fakat İspanyolların Latin Amerika istilasından sonra chia tohumu ve yararları bir şekilde gölgede kaldı çünkü İspanyollar kendi yiyeceklerini tanıtmayı ve chia tohumu tarımını yasaklamayı istiyorlardı. Şimdilerde modern bilim insanları ve beslenme uzmanları standart insan beslenmesindeki eksiklikleri saptayarak chia tohumu gibi doğal çözümlerin tarihini araştırmaya başladılar. Bu nedenle chia tohumu yeniden popülerlik kazanarak önce Amerika ve sonra tüm Avrupa'da olmak üzere yararları tanınan hale geldi.

Chia tohumu fonksiyonel bir yiyecektir çünkü tıpkı fonksiyonel meyveler gibi, o da maksimum miktarda besleyici özelliğe sahip olup, minimum kalori içerir.

Hemen hemen iyi bildiğimiz "keten tohumuyla" aynı özelliklere sahiptir fakat onun tersine Chia tohumunun faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için öğütmeniz gerekmez. Chia'nın besinsel özelliklerine baktığımızda lif, omega yağ asitleri, kalsiyum, antioksidan ve protein dahil olmak üzere bir çok sağlık öğesi görürüz.

Önerilen günlük lif tüketim miktarı 20-35 gram arası olmasına rağmen, ne yazık ki insanlar günde ortalama 12-15 gram lif tüketmektedir. Chia tohumu 28 gramlık (1 t.k) içeriğindeki 11 gram life göre, tek bir porsiyonda günlük önerilen lif ihtiyacınızın %42sini karşılamaya yeterli olur. Lif, sağlığın her yönü için hayati bir besindir ve özellikle kilo kaybı ve sindirim için çok yararlıdır. Lifler sindirimi yavaşlatmaya yardımcı olur ve sindirim sistemindeki sıvıları genişleterek tok hissetmenizi sağlar.

Chia tohumu kendi ağırlığını 12 kez absorbe eder ve böylece iştahınızı frenlemeye yardımcı olur. Bu nedenle günlük beslenme programına ekleyeceğiniz 28 gramlık (1t.k) bir Chia tohumu, kalori alımınızı azaltır ve yiyeceklerin enerji yoğunluğunu düşürmeye yardımcı olur. Aynı zamanda lif alımınızı ikiye katlar.

En favori Chia tohumu tüketimim Yulaf üzerine, yoğurt üzerine ve meyve karışımlarına eklenen tariflerdekilerdir. Chia'nın fonksiyonel tohum durumuna katkıda bulunarak, Chia tohumunda somondan daha fazla omega-3 yağ asidi bulunduğunu söylemem gerekir. Chia, herhangi bir yiyeceğe göre çok daha fazla omega-3 kaynağı barındırır. Aynı zamanda yüksek miktarlarda omega-6 içerir. Her insan, beslenmesinde bu bu esansiyel yağ asitlerinden yüksek miktarlarda tüketmelidir çünkü EFA'lar (esansiyel yağ asitleri) yeni hücreler oluşturmak ve vücudun çeşitli işleyişlerini düzenlemekle görevlidir ve vücudumuz bu görevleri tek başına yapamaz.

Aynı zamanda kalp sağlığı, güzel bir cilt ve tırnaklar için idealdir. Chia tohumu aynı zamanda kalsiyum içerir ve aslında her 28 gramında ihtiyacınız olanın %18'ini karşılar. Bu da yağsız süte göre 3 kat daha fazla miktarda kalsiyum içerdiğini göstermektedir. Çoğu kişi -özellikle vejeteryan olanlar veya süt ürünü tüketmeyeler- kalsiyumu yeterli miktarda almıyor. Kalsiyum eksikliği osteoporoza neden olur. Bu hastalık 10 milyondan fazla yetişkinin karşı karşıya kaldığı bir sağlık problemi olup, hastalığa sahip kişilerin %80'i kadındır.

Sonuç olarak bu küçük tohum paketleri büyük besin kaynaklarıyla doludur.

Kullanımı: Çiğ olarak hemen hemen her yiyeceğin üzerine ekleyebilirsiniz. Meyve karışımlarına, çorbalara, yoğurda ve yulafa...

• Genel yararları
• Enerji ve direnç sağlar
• Bağışıklığı güçlendirir
• Kilo vermeye yardımcı olur
• Kan şeker seviyelerini normalize eder
• Kalın bağırsağı temizler
• Toksinlerden arınmanızı sağlar
• Enflamasyonu azaltır
• Kanserden korur
• Sindirimi sağlar
• Diz ve bacak ağrılarına iyi gelir
• Hiperaktiviteyi tedavi eder
• Eklem ağrılarını iyileştirir
• Tırnakların ve saçların sağlıklı uzamasını sağlar.

KAYNAK: Taylan KÜMELİ
*************************************
YEMYEŞİL AKTAR
Beylikdüzü / İSTANBUL